मुगु —मुगुको पर्यटकिय गन्त्ब्य राराका असला माछाहरु यति आहारा खोज्न तालको किनार वरपर प्रसस्तै देखिने गरेको छ ।जाडो मौसममा ताल भन्दा करिव ४५ मिटर तल गहिराई गएका असला गर्मी सुरु भएपछि आहारा खोज्दै किनार तिर आउन थालेका हुन असला माछाको मुख्य आहारा किरा, भुरा लेउ, मसिनो ढुंगा खाने गरेको छन । रारा तालमा बिशेष गरि तीन प्रजातिका असला माछा रहेको रारा राष्ट्रिय निकुञ्जको कार्यालयले जनाएको छ ।राराका असला माछा बर्खाको झरीको समयमा खोलानालामा उक्लिने गरेको छ ।रारा तालमा रहेका असला माछाको प्रजनन प्रकृया चैत, बैशाख, भदौ असोजमा हुने गरेका छन ।

बिस २०४० सालमा जापानिज युनिर्भसिटी बिश्व बिद्यालय बाट आएको एक अनुसन्धान टोलीले रारा तालको माछाको बिषयमा कसरी उत्पति भयो भन्ने अनुसन्धान गरेको छाया“नाथ रारा नगरपालिका स्थित मुर्मा गाउ“का बिर्खबहादुर रोकायाको भनाई छ जापानिज अनुसन्धान टोलीले रारा तालमा करिव ११ केजी सम्मको असला माछा रहेको उल्लेख गरेको थियो ।रारामा मानविय चाप बढदै जा“दा रारा क्षेत्र फोहोर प्रदुषण हुन थालेपछि असला माछालाई असर पर्न थालेको छ ।तालमा बोतल पलाष्टीक रक्सीका बोतल बिषादी कुरा फयाक्न थालेपछि असला माछा जोखिममा पर्न थालेका छन ।खडेरीले गर्दा ताल वारिपारि बाट बगेर आउने करिव ३ सय वटा खोलानालाहरु सुक्दै जा“दा माछाहरुले आहारा पाउन मुश्किल भएको छ । हिजोआज रारा तालको किनार वरपर प्रसस्तै असला माछा देखिने गरेपछि घुम्न आउने पर्यटक लोभिने गरेका छन । रारा राष्टिय निकुञ्जले असला माछा मार्न प्रतिबन्द लगाएको छ ।